چکیده

زمینه و هدف: جامعه‌پذیری سازمانی، فرایندی حیاتی در ادغام مؤثر اعضای جدید با ارزش‌ها، هنجارها و رفتارهای مورد نیاز سازمان است.هدف این مطالعه طراحی و اجرای برنامه جامعه پذیری سازمانی اعضای هیات علمی جدید در دانشگاه علوم پزشکی زنجان براساس چرخه مدیریتی دمینگ بود.
مواد و روش ها: این مطالعه کمی کیفی در سال 1400-1401، برنامه‌ی جامعه‌پذیری اعضای هیئت علمی دانشگاه (جاهد) با بهره‌گیری از چرخه دمینگ و اصول مدل ADDIE در دانشگاه علوم پزشکی زنجان طراحی و اجرا گردید. برای ارزشیابی پیامدها از مدل کرک پاتریک استفاده شد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه‌های خودگزارشی صورت پذیرفت که پایایی آن‌ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 0.86 (برای مدیران) و 0.89 (برای اعضای هیئت علمی) و روایی آن‌ها با نظرات متخصصین سنجش شد. نمونه‌ی پژوهش شامل 73 نفر از اعضای هیئت علمی جدید و مدیران حوزه آموزش دانشگاه بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه 21 انجام گرفت.
یافته‌ها: برنامه‌ی “جاهد” با هدف جامعه‌پذیری اعضای هیئت علمی جدید تدوین و اجرا شد. این برنامه شامل بخش‌های آشنایی با ساختار دانشگاه، قوانین و آیین‌نامه‌ها، طرح تحول و نوآوری در علوم پزشکی، و فرآیندهای اداری بود. همچنین، کارگاه‌های آموزشی آنلاین و آفلاین بخشی از این برنامه بودند. نتایج ارزشیابی برنامه “جاهد” از دیدگاه اعضای هیئت علمی جدید و مدیران حوزه آموزش، نشان‌دهنده‌ی رضایت بالاتر از حد متوسط در هر دو گروه بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش بر اهمیت و کارآمدی برنامه‌های هدفمند جامعه‌پذیری سازمانی در محیط‌های آکادمیک، به‌ویژه دانشگاه‌های علوم پزشکی، تأکید دارد. اجرای چنین برنامه‌هایی منجر به افزایش رضایت و بهره‌وری اعضای هیئت علمی جدید، تقویت ساختار سازمانی و ارتقای کیفیت فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه می‌شود. این مطالعه می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی در جهت طراحی و پیاده‌سازی برنامه‌های مشابه مورد استفاده قرار گیرد.