چکیده

مقدمه: ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانشجویان در دروس علوم پایه اغلب توسط آزمون های ص-غ و یا چندگزینه ای انجام می شود. مقایسه این دو نوع آزمون از جهات مختلف با یکدیگر، مى تواند کمک مؤثرى به اساتید در طراحى سؤالات امتحانى و اطمینان از نحوه ارزشیابى پیشرفت تحصیلى دانشجویان در هر یک از موضوعات درسى باشد. برای تحلیل سؤالات و ارزشیابی آزمون می توان از شاخص های ضریب دشواری (و یا واریانس نمرات) و ضریب تمیز سؤالات و همچنین ضریب پایائى آزمون استفاده نمود.
روش کار: به منظور مقایسه دو شیوه آزمون 4 و 2 گزینه ای (ص-غ) درارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانشجویان در درس فیزیک پزشکی، از تحلیل سؤالات و نمرات در امتحان پایان ترم دو گروه دانشجویان پزشکی، 76 نفر، و دندانپزشکی، 74 نفر، که در ترم دوم سال تحصیلی 86 - 85 این درس را انتخاب نموده اند؛ استفاده شد. برای دانشجویان پزشکی 40 سؤال 4 گزینه ای از مباحث مشخصى طراحى شد. با استفاده از عبارات استفاده شده در گزینه هاى هر یک از سؤالات، یک تا 2 سؤال 2 گزینه ای (ص-غ)، جمعا 60 سؤال برای دانشجویان دندانپزشکی طراحی شد.
نتایج: نمرات امتحانى دانشجویان و نیز درصد نمرات مکتسبه آنان از هرسؤال برحسب شماره سؤا لها به همراه ضرائب سختی، واریانس نمرات و ضرائب تمیز سؤالات و نیز ضریب پایائى آزمون با دو روش دو نیمه کردن اسپیرمن-براون و روش KR20 کودر-ریچاردسون محاسبه و ارائه شده است. به منظور مقایسه هر یک از ضرائب فوق با مقادیر بهینه آن ها، درصد ضرائب بهینه نیز نشان داده شده است.
نتیجه گیری: در درس فیزیک پزشکى سؤالات امتحانى 4 و 2 گزینه اى ص-غ مى تواند از نظر سختى یکسان طراحى گردد، ولى در شرایط یکسان سؤالات 4 گزینه اى تا حدود 40 ٪ داراى ضریب تمیز بالاترى بوده و بهتر از سؤالات 2 گزینه اى ص-غ مى تواند دانشجویان را ارزیابى نماید. همچنین ضریب پایایى به روش KR20 کودر- ریچاردسون در امتحان با سؤالات 4 گزینه اى به میزان 7/ 13 ٪ بیشتر از امتحان با سؤالات 2 گزینه اى مى باشد. با این وجود ضرورى است که در هر یک از سؤالات 4 گزینه اى، گزینه هاى مختلف با دقت طراحى شده و از انتخاب گزینه هایئ که سبب اشتباه اغلب دانشجویان مى گردد پرهیز شود.